هنگامی که مادری خوراندن غذاهای جامد را به فرزندش شروع می کند، در تمام طول روز تب و تاب این را دارد که کدام خوراکی ها برای دلبندش دلچسب ترند و در رشد و سلامت او نقش مهم تری دارند.
از سویی بازار تبلیغات موادغذایی انواع و اقسام خوراکی های صنعتی را به خانواده ها نشان می دهند که در حقیقت مجموعه ای کهنه از بافت غذایی، طعم دهنده، نگهدارنده و رنگ هستند.
تهیه مواد غذایی خوشمزه و اشتهاآور در خانه شاید کمی وقت گیر باشد اما حاصل این زحمت یک خوراکی سالم، ارزان، مقوی و مغذی خواهد بود. از آنجا که کودک در هر وعده مقدار اندکی غذا می خورد تصمیم گرفتیم نحوه تهیه و نگهداری خوراکی های کودکان ۶ ماه تا یک سال را برای تان شرح دهیم، تا غذایی که آماده کرده اید هدر نرود و دچار فساد میکروبی نشود.
● آنچه نیاز دارید
کودک ۶ ماه به بالا یا هنوز دندان ندارد یا اگر داشته باشد نمی تواند مانند آدم بزرگ ها غذا را خوب بجود. به همین دلیل شما باید غذای فرزندتان را آن قدر ریز و نرم کنید که نیازی به جویدن نداشته باشد. به همین منظور یک وسیله برقی می خواهید که مواد غذایی را خوب خرد یا پوره ای کند. این وسایل بسیار متنوعند و می توانید با نیم ساعت صرف وقت یک نوع خوبش را برای خودتان پیدا کنید. اگر هم از قبل وسایلی مانند مخلوط کن، غذا ساز یا گوشت کوب برقی را دارید دیگر لازم نیست هزینه زیادی بپردازید.
● بهداشت مواد غذایی و آشپزخانه
آشپزخانه را تمیز نگه دارید، قطرات چکیده از غذا را بلافاصله پاک کنید، وسایلی را که کف فروشگاه یا خیابان یا خودرو گذاشته اید روی کابینت یا میز یا هر جایی که با غذا در تماس است، قرار ندهید.
قبل و بعد از آشپزی میز یا سطح کابینتی را که بر آن آشپزی می کنید با آب و صابون بشویید.
تمامی ظروف مورد استفاده تان را در صورت امکان در ماشین ظرف شویی بشویید.
تخته گوشت و سبزی را در ماشین ظرفشویی با دمای بالا بشویید.
برای خرد کردن میوه، سبزی و گوشت از تخته های مجزا استفاده کنید.
برای تهیه غذای سالم، مواد اولیه بهداشتی و تازه تهیه کنید.
به میزان کافی مواد اولیه تهیه کنید تا در یخچال کیفیت غذایی خود را از دست ندهند.
قبل از شروع به آشپزی دست ها و زیر ناخن های تان را با صابون بشویید.
هر غذایی که بیش از ۲ ساعت در دمای اتاق مانده را باید دور بریزید.
● انتخاب مواد اولیه
سعی کنید مواد غذایی را روزانه تهیه کنید تا کاملا تازه باشند اما اگر ماده غذایی تازه در دست ندارید مجبورید از اندوخته های فریزر کمک بگیرید. شاید از خودتان بپرسید برای شروع باید به فرزندم چه بدهم؟ پاسخ ساده است: غذاهای جامد فرزندتان را می توانید با سیب، زردآلو، آلو، انبه، هلو، گلابی، طالبی و آلو شروع کنید. سبزیجات هم انتخاب مناسبی هستند. از گروه سبزی و صیفی ها می توانید سراغ این ها بروید: مارچوبه، آووکادو، هویج، نخود، سیب زمینی، فلفل شیرین و کدو.
یادتان باشد که کودک عاشق مزه های جدید است، پس سعی کنید با ترکیب این خوراکی ها با هم به طور خلاقانه هر هفته مزه جدیدی را به او معرفی کنید.( برای این منظور سراغ روغن، نمک، فلفل و سایر ادویه ها نروید) در ضمن غذاهای آماده و کنسرو شده مقدار زیادی نگهدارنده دارند، این خوراکی ها را به فرزندتان ندهید.
● خوراندن غذا به کودک
غذای کودک هنگام سرو نباید گرم تر از دمای بدن باشد. برای این منظور کمی از غذا را روی پوست پشت ساعد بگذارید و از دمای آن مطمئن شوید.
اگر غذا را در مایکروفر گرم می کنید باید خیلی مراقب باشد. مایکروفر تمام قسمت های غذا را به طور یکنواخت گرم نمی کند و ممکن است در غذا نقاطی به مراتب داغ تر از سایر قسمت های غذا ایجاد کند. بنابراین بعد از این که غذا را از مایکروفر درآوردید خوب هم بزنید و قبل از خوراندن آن به فرزندتان کمی صبر کنید که دمای آن در تمام قسمت های غذا یکنواخت شود.
همان قدر غذا را گرم کنید که احتمال می دهید فرزندتان بخورد. در غیر این صورت باید اضافه غذایی را که گرم کرده اید، دور بریزید زیرا ورود بزاق کودک به غذا شرایط را برای رشد میکروب ها مناسب می کند.
غذای فرزندتان را شیرین نکنید. کودک نیازی به شکر و قند افزودنی ندارد. درست است اگر فرزندتان غذایی را نخورد و شما آن را شیرین کنید، با اشتیاق همان غذا را می خورد اما این روش خوبی نیست زیرا درک مزه شیرین در کودک از سایر مزه ها قوی تر است و تکرار این روش غلط سبب بالا رفتن آستانه چشایی مزه شیرین در کودک شده و به این ترتیب کودک تمایل پیدا می کند غذاهای شیرین تر را بخورد و به این ترتیب زمینه بیماری هایی مانند دیابت و چاقی در او فراهم می شود.
به کودک عسل ندهید زیرا خطر مسمومیت کشنده بوتولیسم را برای فرزندتان بالا می برد.
● یخ زدایی غذاهای منجمد شده
غذای یخ زدایی شده را باید ظرف ۴۸ ساعت مصرف کرد و هر چه بعد از این مدت باقی ماند، دور ریخت.
یخ زدایی در یخچال: تکه های منجمد شده غذا را در ظرف غذای کودک بگذارید و در آن را بپوشانید و در طول شب در یخچال بگذارید تا یخ آن باز شود.
یخ زدایی در حمام آب: غذای منجمد شده را در ظرفی دربسته بگذارید سپس بسته غذا را در آب گرم بگذارید. به محض ذوب شدن یخ غذا آن را تقسیم بندی کنید و اضافه آن را در یخچال بگذارید و ظرف ۴۸ ساعت مصرف کنید.
یخ زدایی در مایکروفر: تکه مورد نظر غذای منجمد را در یک ظرف ایمن مایکروفر بگذارید و با تنظیم یخ زدای مایکروفر یخ آن را ذوب کنید. یادتان باشد که ظرف مایکروفر را چندبار بچرخانید و غذا را خوب هم بزنید تا تمام قسمت های آن ذوب شده و به دمای یکنواختی برسد.
● تهیه غذا
بعد از پاک کردن و شستن سبزی ها آن ها را بپزید یا برای حفظ ارزش غذایی بخارپز کنید. سپس با غذاساز بافت سبزی را نرم و یک دست کنید. در مورد میوه هایی مانند سیب، گلابی یا هر میوه ای که کمی سفت است بهتر است یا آن را رنده یا به مدت خیلی کوتاه بخارپزکنید تا کودک هنگام خوردن آن ها اذیت نشود. سایر میوه ها را می توانید به صورت خام پوره کنید. نکات ساده زیر در تهیه اولین غذاهای جامد فرزندتان به دردتان می خورد:
اگر می خواهید غذا را بپزید مقدار کمی آب مصرف کنید و بقیه آب را هنگام کوبیدن غذا به آن بیفزایید.
اگر عجله دارید و فرزندتان گرسنه است یک میوه را پوره کنید یا اگر می خواهید فرزندتان را با خود جایی ببرید و مجبورید برای او خوراکی همراه ببرید یک میوه را در کیف او بگذارید و اگر گرسنه شد با پشت قاشق له کنید و به او بدهید.
بهتر است در ابتدای شروع غذاهای جامد پوست میوه هایی مانند سیب، هلو، آلو و… را جدا کنید سپس میوه را در غذاساز بیندازید زیرا ممکن است روده های کودک هنوز برای هضم پوست میوه آماده نباشند.
غذاهای جامد در ابتدا باید خیلی رقیق باشند برای این منظور می توانید از شیر خودتان، شیرخشک یا آب جوشیده استفاده کنید. هرچه کودک به غذاهای جدید بیشتر عادت کرد می توانید غلظت آن ها را بیشتر کنید.
برای تهیه انواع غله حتما ابتدا آن ها را بخیسانید سپس بپزید و در غذاساز یک دست کنید.
برای تهیه گوشت و مرغ ابتدا پوست و استخوان ها را جدا کنید، خوب بشویید، بپزید و سپس پوره کنید برای بچه های ۱۰ ۱۲ ماه و بزرگتر می توانید گوشت را به قطعات خیلی ریز بریده و به کودک بدهید.
● نگهداری غذای کودک در فریزر
غذای فرزندتان را در قالب های مکعبی یخ بریزید و منجمد کنید سپس مکعب های منجمد شده را در کیسه فریزر گذاشته در فریزر نگه دارید و هر بار یک تکه آن را خارج کنید و به فرزندتان بدهید.
میوه و سبزی هایی را که به این روش منجمد می شوند، تا ۳ ماه می توان نگه داشت. ماهی، گوشت و مرغ منجمد شده هم یکی دو ماه ماندگاری دارد.
داشتن این تکه های غذای منجمد در فریزر باعث می شود به مرور زمان بتوانید غذاهای متنوعی را برای فرزندتان داشته باشید یا حتی با ترکیب آن ها یک غذای خوشمزه برای فرزندتان تهیه کنید.